De wereld verandert sneller dan ooit tevoren, dat weten we inmiddels allemaal. Maar hoe zorg je ervoor dat je hier ook echt iets mee doet? Dat het niet bij mooie woorden blijft, maar dat leren onderdeel wordt van je dagelijkse werk? Over deze vraag had ik het laatst tijdens een gastcollege voor MBA-studenten aan de Technische Universiteit in Gdansk.
Om te beginnen: werk bij een organisatie waar leren belangrijk is. Nieuwe leiders hebben namelijk een andere rol dan vroeger. Ze zijn niet alleen verantwoordelijk voor winst en een goed draaiend bedrijf, maar ook voor een cultuur waarin innovatie en ontwikkeling elke dag aandacht krijgen. Het gaat dus niet meer om óf winst maken óf vernieuwen, maar om allebei tegelijk.
In mijn boek Leiderschap in de digitale wereld, dat ik samen met innovatiedeskundige Ylva Poelman schreef, noem ik dat exploitatie (goed laten draaien wat er al is) en exploratie (ruimte maken voor vernieuwing). Veel leiders weten dat dit belangrijk is, maar niet iedereen is er goed in.
Éducation permanente
Wie bij wil blijven als manager, doet er goed aan een bedrijf te kiezen waar leren vanzelfsprekend is. De Fransen hebben er een mooie term voor: éducation permanente – voortdurend leren. Vroeger was dat een pluspunt, in de wereld van nu is het pure noodzaak.
Je kent misschien het Peter Principle: mensen worden in hun loopbaan gepromoveerd tot ze in een functie terechtkomen die eigenlijk te hoog gegrepen is. Het is al decennia van toepassing op bedrijven en organisaties.
Dat principe geldt nog steeds, maar ik denk dat we een nieuwe versie nodig hebben: het Charles Principle – genoemd naar Charles Darwin, de vader van de evolutietheorie.
Dat zegt: als je je niet voortdurend aanpast en blijft leren in je huidige baan, word je al snel overbodig. Niet over tien jaar, maar misschien wel binnen een paar jaar – of zelfs maanden.
Wat is leervermogen?
Het is dus keiharde noodzaak om je te blijven ontwikkelen. Dat vraagt iets van ons leervermogen: de wil en het vermogen om van nieuwe ervaringen te leren én die kennis snel toe te passen in nieuwe situaties. Daar hoort ook bij dat je kunt ‘ontleren’ – oude gewoontes en overtuigingen durven loslaten.
Onderzoek laat zien dat mensen met een hoog leervermogen sneller leren, actief feedback zoeken, nieuwe uitdagingen aangaan en patronen herkennen in onbekende situaties.
Stappenplan om elke dag te leren
Wat kun je nu zelf doen om leren onderdeel te maken van je dagelijkse werk? Er zijn een paar dingen die hierbij helpen. Ik som ze hieronder op in willekeurige volgorde:
1. Zoek de juiste manager
Kies een leidinggevende die een trackrecord heeft als intrinsiek gemotiveerde people manager en die serieus werk maakt van de ontwikkeling van mensen. Iemand die oprecht geïnteresseerd is in de ontwikkeling van anderen en het belangrijk vindt dat zijn of haar teamleden beter worden dan hij- of zijzelf.
2. Zoek het juiste bedrijf
Kijk of het bedrijf een cultuur heeft waar innovatie prominent op de agenda staat. Let erop dat het niet alleen mooie woorden op papier zijn, maar dat vernieuwing ook echt een rol speelt in de doelen en beoordelingen van het bedrijf en de medewerkers.
3. Stel concrete werkdoelen
Maak elke dag en week een lijst met je belangrijkste doelen. Zet daar niet alleen je gewone taken op, maar ook nieuwe dingen die je uitdagen en je laten groeien. Koppel leren aan je werk: wat gaat al goed, wat kan beter en waar kun je iets nieuws proberen?
4. Vraag om feedback
Vraag actief en regelmatig om feedback. Niet alleen aan je manager, maar ook aan collega’s die verstand hebben van jouw werk. Vraag wat je beter kunt doen, waar je ontwikkelkansen liggen en hoe je kunt toegroeien naar nieuwe taken of functies.
Neem zelf het initiatief, maar durf ook je manager om hulp te vragen. De vraag ‘Wat kun jij doen om mij te helpen groeien naar mijn volgende rol?’ is helemaal niet vreemd. Een goede leider zorgt juist voor de juiste omstandigheden waarin mensen kunnen groeien en hun talent kunnen ontwikkelen.
5. Maak een gewoonte van leren
Zorg dat leren een gewoonte wordt. Een dag overslaan is niet erg, maar als het bijna nooit op je to-do-lijst staat, schiet het niet op. Het is net als met naar de sportschool gaan: een paar keer aan de gewichten hangen, helpt niet veel. Maar als je het regelmatig doet en het in je systeem komt, merk je vanzelf vooruitgang.
Leren werkt het best als je het vaak en in kleine stukjes doet. Dat kan via microlearning: korte leermomenten verspreid over de dag, bijvoorbeeld een korte video, een podcast of een coachingsgesprek.
6. Stel leerprioriteit vast
Kies elke dag één ding dat je wilt leren en deel dat met je team. Deze methode leerde ik van Verne Harnish, de auteur van Scaling up. Door dagelijks een leerdoel te benoemen, houd je leren zichtbaar en belangrijk. Zo zorg je dat het niet ondersneeuwt door de drukte van alledaagse taken.
Bewust elke dag leren
Blijven leren is de beste manier om scherp, relevant en toekomstproof te blijven. Maak er dus geen bijzaak van, maar een gewoonte. De vraag is niet of je leert, maar hoe bewust je dat elke dag doet.
Zodat je niet ten prooi valt aan het Charles Principle.
Made with Bullet